Jakie informacje znajdziesz na kosmetyku? Żadna z nich nie jest przypadkowa. Większość z nich wynika z przepisów prawa, czyli z rozporządzenia kosmetycznego 1223/2009/WE. Oczywiście są tak również informacje o samym produkcie i jego działaniu, które chce nam przekazać producent.
Na opakowaniach kosmetyków można znaleźć wiele różnych informacji, symboli i ostrzeżeń. Niektóre z nich występują tylko na kosmetykach, a niektóre także na innych produktach, jak żywność czy ubrania. Część informacji jest obowiązkowa, a inne nie.
Obowiązkowe informacje na opakowaniu kosmetyku
W Polsce wszystkie dostępne na rynku kosmetyki powinny być oznakowane w języku polskim. Ta zasada wynika z przepisów ustawy o produktach kosmetycznych. Jej zadaniem jest zapewnienie wszystkim konsumentom równego dostępu do wiedzy o produkcie. Niektóre elementy oznakowania, jakie znajdują się na kosmetyku wynikają z innych aktów prawnych. Rozporządzenie kosmetyczne nakłada na producentów obowiązek umieszczenia na opakowaniu 7 elementów.
1. Nazwa i dane producenta osoby odpowiedzialnej wraz z adresem
Informacja obowiązkowa, która występuje na wszystkich kosmetykach. Może być ona skrócona pod warunkiem, że umożliwia identyfikację producenta lub importera kosmetyku. Jeśli na opakowaniu podano kilka adresów, jeden z nich powinien być wyróżniony, najczęściej podkreślony. Oznacza to, że pod nim przechowywana jest dokumentacja kosmetyku, w tym receptura i wyniki badań. Jeśli kosmetyk jest produkowany poza UE należy obowiązkowo podać państwo, z którego pochodzi.
2. Masa lub objętość produktu
tzw. ilość nominalna, np. 200 ml (tylko na bezpłatnych próbkach oraz produktach o pojemności poniżej 5 g lub 5 ml nie trzeba jej umieszczać)
3. Data minimalnej trwałości lub znak PAO
to gwarancja ze strony producenta, że w danym terminie zachowane będzie bezpieczeństwo, stabilność i deklarowane właściwości produktu. Oznakowanie jest obowiązkowo umieszczane na kosmetykach, których trwałość wynosi mniej niż 30 miesięcy (tylko w wyjątkowych przypadkach nie ma takiego oznakowania, jak na produktach jednorazowych i aerozolach). Zwykle oznacza się ją zdaniem: „Najlepiej zużyć przed końcem” lub symbolem klepsydry. Datę podaje się w takiej kolejności: dzień, miesiąc, rok albo tylko miesiąc i rok.
Czy istnieją produkty, na których nie ma oznakowania ani terminu trwałości, ani PAO? Owszem. Są to na przykład:
– kosmetyki w opakowaniach jednorazowego użytku (maseczki, próbki w saszetkach),
– produkty zapakowane w pojemniki, w których masa produktu nie ma kontaktu ze środowiskiem zewnętrznym (kosmetyki w aerozolu),
– produkty, w przypadku których nie zachodzi ryzyko pogorszenia się ich jakości i bezpieczeństwa (stabilne pod względem mikrobiologicznym, fizycznym i chemicznym, jak np. Perfumy, lakiery do włosów – zawierają dużą ilość alkoholu, który jest sam w sobie formą konserwacji).
4. Szczególne środki ostrożności
Obecność dodatkowych ostrzeżeń najczęściej wynika z zawartości określonych składników. Przykład: na produktach z Benzalkonium Chloride, czyli chlorkiem benzalkonium musimy umieścić ostrzeżenie „Unikać kontaktu z oczami”. Powód? Ostrzeżenia oraz zalecenia dotyczące stosowania kosmetyków mają zapewnić bezpieczeństwo ich użytkowania. Dlatego zawsze należy je uważnie czytać, aby uniknąć objawów niepożądanych, jak podrażnienia, alergie, poparzenia. Inne ostrzeżenia mogą być umieszczane na kosmetykach w aerozolu, które posiadają zawartość łatwopalną. Dodatkowo na opakowaniu kosmetyku mogą, ale nie muszą się znaleźć ostrzeżenia nieobowiązkowe, które wynikają np. z doświadczeń konsumentów, jak np. nie stosować w okolicach oczu – na kremie do twarzy, jeśli powoduje on uczucie szczypania po zastosowaniu w okolicach oczu. Takie ostrzeżenia może zalecić specjalista, który wykonuje ocenę bezpieczeństwa kosmetyku.
5. Numer partii produktu lub inne oznaczenie, które pozwala na identyfikację produktu
Może być umieszczony w postaci wytłoczonego numeru lub daty albo zakodowany w kodzie paskowym. Ułatwia on jednoznaczne zidentyfikowanie konkretnej partii danego produktu (np. podczas rozpatrywania reklamacji). Służy tylko producentowi w celu prześledzenia procesu, w którym dana partia produktu została wytworzona. Może znaleźć się tylko na opakowaniu zewnętrznym. W przypadku dystrybutora oraz konsumenta numer partii pomaga w identyfikacji podczas postępowania reklamacyjnego.
6. Skład
czyli wykaz jakościowy kosmetyku. Po słowie „Ingredients” wymieniona jest lista składników, które znajdują się w danym produkcie, według nomenklatury INCI (International Nomenclature of Cosmetic Ingredients), czyli międzynarodowego nazewnictwa składników kosmetycznych. Składniki produktu umieszcza się w porządku malejącym według masy. Komponent, który występuje w kosmetyku w najwyższym stężeniu jest wymieniony jako pierwszy. Reguła ta dotyczy substancji, które występują w recepturze w stężeniu powyżej 1%. Wszystkie składniki o niższym stężeniu mogą być wymienione w dowolnej kolejności. Kompozycje zapachowe lub aromatyczne określa się wyrazami „Parfum” lub „Aroma”. Natomiast barwniki wymieniane są najczęściej na samym końcu listy INCI zgodnie z ich numerami CI (Color Index). W przypadku kosmetyków, które sprzedawane są w wielu odcieniach kolorów najczęściej wymienia się wszystkie barwniki, pod warunkiem, że użyto określenia „może zawierać” lub symbolu „+/-„. To oznacza, że kosmetyk może, ale nie musi zawierać substancji wymienionych po tym znaku. Ta zasada nie dotyczy barwników w farbach do włosów, które muszą być wymieniane w kolejności odpowiadającej ich stężeniom i nie mogą być wymieniane po znaku „+/-„. W składzie kosmetyku wymienia się także potencjalne alergeny (jeśli występują), czyli 25 składników kompozycji zapachowych, które u osób wrażliwych mogą wywołać uczulenia.
W niektórych przypadkach informacja o wykazie składników może być umieszczona w innym miejscu niż na opakowaniu. Na przykład, jeśli opakowanie kosmetyku jest zbyt małe, żeby zmieścić skład INCI, należy to zrobić na ulotce, metce, karcie dołączonej do produktu. Wtedy dodatkowo na opakowaniu umieszczony jest symbol odesłania do załączonej informacji – „ręki na książce”.
7. Funkcja kosmetyku
jeżeli nie wynika jednoznacznie z prezentacji produktu. W niektórych przypadkach funkcja jednoznacznie wynika z prezentacji, formy, kształtu opakowania. Przykład: szminka lub maskara. Wówczas nie trzeba podawać funkcji kosmetyku. We wszystkich innych jest to konieczne. Formuła jest dowolna. Może być przedstawiona słownie lub graficznie. Na przykład funkcja kosmetyku wskazuje na jego nazwę i w związku z tym nazwa handlowa nie jest informacją obowiązkową. Według obecnego prawa (rozporządzenie nr 1223/2009/WE) nie ma obowiązku umieszczania na opakowaniu nazwy handlowej. Zwykle znajduje się na nim ze względów marketingowych.
Znaki i symbole na opakowaniu kosmetyku
Kosmetyki i ich opakowania zwykle nie należą do dużych przedmiotów, a ilość informacji, która jest wymagana, musi się na nich znaleźć mocno wykracza poza dostępne na nich miejsce. Dlatego część informacji – tych obowiązkowych jak i nieobowiązkowych (według przepisów prawa) umieszcza się w postaci znaków lub symboli. Które z nich są najbardziej popularne i co oznaczają?
PAO
Period After Opening.
PAO jest symbolem obowiązkowym w niektórych przypadkach, ale stosowanym tylko na opakowaniach kosmetyków. Co oznacza ten skrót? PAO to Period After Opening, czyli informacja, jak długo od momentu otwarcia opakowania i pierwszego użycia produktu zgodnie z jego przeznaczeniem, może być on bezpiecznie stosowany. PAO oznaczany symbolem otwartego słoiczka (dlatego bywa też tak zamiennie nazywany). Na słoiczku lub pod nim podaje się liczbę miesięcy, np. 6M, 9M, 24M. Co dokładnie wnosi to dla użytkownika? Informację, że po otwarciu opakowania, od momentu pierwszego użycia produktu zgodnie z jego przeznaczeniem, może być on bezpiecznie stosowany w ciągu wskazanej liczby miesięcy/lat.
Gdzie najczęściej występuje symbol PAO? Na opakowaniach kosmetyków o trwałości powyżej 30 miesięcy. Wówczas producent nie ma obowiązku umieszczania daty minimalnej trwałości. PAO może też znaleźć się na produktach o krótszym terminie przydatności (poniżej 30 M), ale wówczas na opakowaniu występują obowiązkowo dwa oznaczenia: PAO i data minimalnej trwałości.
Do czego ma być przydatny znak otwartego słoiczka PAO? Ma zwiększyć bezpieczeństwo użycia kosmetyku. Nowoczesne metody produkcji o wysokim rygorze czystości, innowacyjne systemy konserwujące oraz opakowania, pozwalają na produkcję kosmetyków, które zachowują trwałość przez długi czas (zwykle dłużej ni ż 3 lata). Natomiast w czasie stosowania, kosmetyk narażony jest na kontakt z mikroorganizmami, które pochodzą z powietrza lub naszej skóry. Dlatego trwałość produktu jest krótsza, kiedy się go użyło lub używa niż wtedy kiedy stoi nieotwarty na półce.
Symbol „ręki na książce”
Oznacza, że na dołączonej do kosmetyku ulotce, taśmie lub kartce umieszczone są dodatkowe ważne informacje,
Symbol obowiązkowy w niektórych przypadkach. Znajduje się tylko na opakowaniach kosmetyków. Symbol „ręki na książce” oznacza, że na dołączonej do kosmetyku ulotce, taśmie lub kartce umieszczone są dodatkowe ważne informacje. Symbol stosowany jest najczęściej gdy na opakowaniach wewnętrznym i zewnętrznym brakuje miejsca na zamieszczenie wszystkich istotnych informacji. Jeśli na opakowaniu się znajduje taki symbol, należy koniecznie zapoznać się z dołączonymi do produktu informacjami. Mogą tam też się znajdować ważne wskazówki zapewniające bezpieczne użycie kosmetyku.
Symbol UVA
Potwierdzona skuteczności ochrony przed promieniowaniem UVA.
Jest to symbol nieobowiązkowy, stosowany tylko na opakowaniach kosmetyków ochrony przeciwsłonecznej. Produkt oznakowany takim symbolem spełnia zalecenia Komisji Europejskiej w zakresie skuteczności ochrony przed promieniowaniem UVA. Obecnie wszystkie kosmetyki przeciwsłoneczne powinny spełniać zalecenia w zakresie ochrony przed promieniowaniem UVA, według których współczynnik ochrony przed UVA musi wynosić co najmniej 1/3 wartości SPF (czyli współczynnika przed promieniowaniem UVB).
Znak „nie testowane na zwierzętach”
Symbol nieobowiązkowy. Bo w obowiązujących przepisach istnieje całkowity zakaz testowania kosmetyków oraz składników kosmetyków na zwierzętach, a także zakraz wprowadzania ich do obrotu, jeśli zawierają składniki testowane na zwierrzętach. Dlatego znak ten jest teraz stosowany rzadziej. Warto jednak pamiętać, że substancje, które nigdy wcześniej w historii nie zostały przetestowane na zwierzętach praktycznie nie istnieją. Ocena bezpieczeństwa wszystkich produktów kosmetycznych (także tych oznakowanych jako „nietestowane na zwierzętach”) oparta jest na danych uzyskanych na zwierzętach w przeszłości. Wiecej w dziale testy na zwierzętach.
Znak „e”
Potwierdzenie, że podczas napełniania opakowań stosowano system kontroli wewnętrznej ilości produktu w opakowaniu.
Symbol nieobowiązkowy. Znak „e” umieszcza się na wszystkich towarach paczkowanych, nie tylko na kosmetykach. Oznacza gwarancję firmy paczkującej towar, że podczas napełniania opakowań stosowano system kontroli wewnętrznej ilości produktu w opakowaniu.
Oznakowanie materiału
Wskazuje na rodzaj materiałów, z których opakowania zostały wykonane.
Symbol nieobowiązkowy. Na opakowaniach można umieszczać oznakowania wskazujące na rodzaj materiałów, z których opakowania zostały wykonane, np. polietylen o dużej gęstości.
Inne skróty, które mogą wystąpić na opakowaniach to np. LDPE (low density polyethylene), HDPE (high density polyethylene). Oznakowanie umieszcza się na opakowaniu lub na naklejonej na nim etykiecie. Powinno być wyraźne, widoczne, czytelne i trwałe – również po zużyciu opakowania. Nie jest obowiązkowe, ale jego umieszczenie pozwala na sprawny system recyklingu, który jest bardzo ważny.
Znak „zielony punkt”
Producent ma podpisaną umowę z organizacją odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych
Symbol nieobowiązkowy. Znak towarowy „Zielony Punkt”, oznacza, że producent ma podpisaną umowę z organizacją odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych, która jednocześnie posiada licencję na używanie tego znaku. W Polsce wyłączne prawa do używania znaku „Zielony Punkt” ma Rekopol Organizacja Odzysku S.A. Znak ten często niesłusznie jest kojarzony z możliwością recyklingu opakowania lub ekologicznością produktu.
Wszyscy producenci kosmetyków mają obowiązek recyklingu opakowań, ewentualnie wnoszenia tzw. opłaty produktowej za niewykonanie tego obowiązku.
Analizuj składy kosmetyków!
Aplikacja dostępna jest na telefonach z system Android oraz iOS. Wystarczy, że klikniesz poniżej w jeden z wybranych systemów, a zostaniesz przeniesiony bezpośrednio do sklepu, by móc pobrać aplikację na swój telefon.
