Kwas salicylowy, znany ze swoich wyjątkowych właściwości eksfoliujących i antybakteryjnych, od dawna jest cenionym składnikiem w świecie kosmetologii. Jego zdolność do głębokiego oczyszczania porów i regulacji produkcji sebum sprawia, że jest niezastąpiony w walce z problemami skórnymi. W tym artykule przybliżymy Ci, jak kwas salicylowy działa na Twoją skórę, jakie ma właściwości i w jakich produktach kosmetycznych go znajdziesz, by maksymalnie wykorzystać jego potencjał dla zdrowia i piękna Twojej skóry.
Czym jest kwas salicylowy?
Kwas salicylowy (INCI: Salicylic acid, CAS: 69-72-7) jest związkiem organicznym należącym do beta-hydroksykwasów. Z powodzeniem od wielu lat wykorzystywany jest w przemyśle kosmetycznym, chemicznym, medycynie, a nawet przemyśle spożywczym jako konserwant żywności. Znana wszystkim pochodna kwasu salicylowego to kwas acetylosalicylowy, czyli substancja czynna o działaniu przeciwzapalnym, przeciwbólowym, przeciwgorączkowym oraz hamującym agregację płytek krwi. Innym szeroko znanym preparatem jest spirytus salicylowy, stosowany jako środek o słabym działaniu odkażającym. Naturalnym źródłem kwasu salicylowego jest kora wierzby białej (Salicis cortex). Obecnie składnik najczęściej otrzymywany jest drogą syntetyczną.
Jakie są właściwości kwasu salicylowego?
Mała cząsteczka, która dobrze rozpuszcza się w tłuszczach i etanolu, zaś słabo w wodzie ‒ tak najprościej w chemiczny sposób można opisać kwas salicylowy. To właśnie te właściwości pozwalają mu na swobodną i szybką penetrację w głąb naskórka. Działa on powierzchniowo, a często określany jest też jako promotor przenikania innych substancji aktywnych. Dokładne działanie tego składnika będzie wynikać z zastosowanego stężenia:
- produkty o stężeniu do 10% będą wykazywać cechy keratoplastyczne – zmiękczające naskórek, poprawiając jego strukturę;
- produkty o stężeniu wyższym niż 10% będą wykazywać cechy keratolityczne – działanie złuszczające zrogowaciały naskórek;
- produkty o stężeniu do 0,5%, w nich kwas salicylowy pełni funkcję substancji konserwującej.
Kosmetyki z kwasem salicylowym
Na rynku kosmetycznym znajdziemy różnego rodzaju płyny, toniki, żele, sera, szampony czy nawet płatki, które swoje deklarowane działanie opierają na właściwościach zastosowanego kwasu salicylowego. Zwykle w wymienionych produktach wykorzystuje się stężenia od 1% do 2%, maksymalnie 3% w przypadku produktów spłukiwanych do włosów. Zastosowanie kwasu salicylowego w konkretnych kategoriach produktów kosmetycznych oraz jego dopuszczalne maksymalne stężenie regulowane jest przez rozporządzenie kosmetyczne 1223/2009/WE. Dostosowanie częstotliwości używania kosmetyku z kwasem salicylowym zależy od stężenia kwasu i rodzaju skóry. W przypadku niskich stężeń lub cery tłustej można go stosować nawet codziennie. Jednak jak w przypadku każdego nowego składnika aktywnego w naszej pielęgnacji należy obserwować swoją skórę po pierwszym użyciu preparatu i oczywiście stosować się do zaleceń wskazanych na etykiecie produktu.
Jakie jest działanie kwasu salicylowego?
Kwas salicylowy to składnik wielozadaniowy. Najczęściej mówi się o jego działaniu przeciwzapalnym, przeciwbakteryjnym, antyseptycznym. Zaś zastosowany w kosmetykach obniża produkcję sebum, rozszczepia połączenia między komórkami warstwy rogowej, rozpuszcza złogi keratyny w mieszku włosowym. Działa delikatniej niż alfa-hydroksykwasy, rzadko powoduje efekty uboczne, takie jak pieczenie, szczypanie i nadmierne złuszczanie się skóry. Stosowany jest najczęściej w produktach do pielęgnacji skóry problematycznej, tłustej, z tendencją do nadmiernego wydzielania łoju i zaskórnikami. Pielęgnacja skóry kosmetykami zwierającymi kwas salicylowy często zalecana jest też jako uzupełnienie farmakologicznej terapii trądziku.
Jakie jest zastosowanie kwasu salicylowego?
W gabinetach kosmetologicznych kwas salicylowy wykorzystuje się do peelingów chemicznych, można go zastosować niezależnie od fototypu skóry. Często składnik ten jest również wykorzystywany w peelingach łączonych. Przykładem jest dobrze znany peeling Jessnera (składa się z kwasu salicylowego, kwasu mlekowego, rezorcyny i etanolu). Skóra przed stosowaniem peelingów kwasowych powinna być odpowiednio przygotowana, należy zadbać o odpowiedni poziom jej nawilżenia. Przed samą aplikacją peelingu kosmetolog dokładnie oczyści skórę twarzy, zmyje makijaż i dokładnie osuszy. Kwas zostanie zaaplikowany przy pomocy wacika lub pędzelka, zaczynając najczęściej od czoła, stopniowo nakładając na kolejne partie twarzy, szyję i dekolt.
Warto wspomnieć, że kwas salicylowy posiada właściwości drażniące, co może powodować uczucie ciepła po nałożeniu lub nawet delikatny ból, w zależności od używanego stężenia. Kosmetolog z pewnością zachowa szczególną ostrożność podczas stosowania peelingów kwasowych oraz będzie uważać na okolice ust i oczu. Po takim zabiegu niezwykle ważne jest zastosowanie się do zaleceń po zabiegowych, dbanie o odpowiednie nawilżenie skóry czy ochrona skóry przed promieniami UV poprzez kremy z wysokim filtrem, nie mniejszym niż SPF 30.
Jakie efekty możemy uzyskać wprowadzając do pielęgnacji kwas salicylowy?
- Zmniejszenie wydzielania sebum, spłycenie rozszerzonych porów.
- Regulacja rogowacenia i złuszczania naskórka.
- Poprawa jednolitości koloru skóry, redukcja widoczności przebarwień.
- Pobudzenie procesów regeneracyjnych skóry właściwej.
- Minimalizacja widoczności drobnych zmarszczek.
- Zwiększenie skuteczności innych składników aktywnych.