Czy emolienty zatykają pory?

Fakt

Emolienty to preparaty, które natłuszczają skórę i tworzą na jej powierzchni ochronny film (warstwę okluzyjną). Ogranicza ona częściowo odparowywanie wody, co jest zbawienne w przypadku skóry suchej, przesuszonej lub atopowej. Emolienty można znaleźć w kremach, balsamach i kosmetykach do kąpieli.

Mit o strasznych skutkach stosowania kosmetyków, które „nie pozwalają skórze oddychać, to jeden z bardziej popularnych. Przypomnijmy sobie fakty: oddychanie zewnętrzne u człowieka i innych ssaków polega na pobieraniu powietrza do płuc (przez drogi oddechowe a nie przez skórę) wymianie gazowej zachodzącej w pęcherzykach płucnych, transporcie tlenu i dwutlenku węgla przez krew i dyfuzji pomiędzy krwią a komórkami organizmu. Wymiana gazowa przez skórę może dominować natomiast np. u płazów zamieszkujących środowisko wodne. Drugie znaczenie terminu „oddychanie” to oddychanie komórkowe, czyli proces utleniania związany z wytwarzaniem energii (metabolizm komórkowy). Emolienty – zarówno te pozostające na powierzchni skóry, jak i te wnikające w struktury warstwy rogowej naskórka, nie wpływają ani na oddychanie zewnętrzne ani na oddychanie komórkowe.

Jak działają na skórę emolienty? Natłuszczają ją chroniąc przed przeznaskórkową utratą wody, wygładzają jej powierzchnię, zmiękczają i zapobiegają szorstkości i przesuszeniu. Redukują też uczucie świądu. Emolienty wytwarzają na skórze cienką warstwę, tzw. okluzję, dzięki której skóra z mniejszą ilością lipidów lub ich pozbawiona (np. atopowa) jest prawidłowo pielęgnowana. Często emolienty są przeznaczone nawet do pielęgnacji skóry dzieci (w tym niemowląt). Zarówno do kąpieli, jak i nawilżania skóry.

Jaki jest skład emulsji pielęgnacyjnych zawierających emolienty? To substancje uzupełniające lipidy naskórka (ceramidy, trójglicerydy, kwas linolowy, cholesterol, a także naturalne oleje roślinne), składniki okluzyjne (wazelina, parafina, kwasy tłuszczowe, fosfolipidy) oraz humektanty, czyli substancje wiążące wodę w skórze (kwas hialuronowy, mocznik, nienasycone kwasy tłuszczowe, glicerol). 

Emolienty zawarte są w każdym kosmetyku pielęgnacyjnym, jednak istnieją też produkty (same nazywane emolientami), które zawierają dużo emolientów, przeznaczone do pielęgnacji skóry suchej, czy też atopowej.

Czy emolienty mogą powodować powstawanie zaskórników? Tak. Ale tylko niektóre emolienty (m.in. parafina, wazelina, niektóre oleje roślinne, alkohol cetylowy) i tylko wtedy, gdy są stosowane jako czyste substancje, bez dodatku innych składników. Efekt występuje przede wszystkim u osób z cerą tłustą i łojotokową. Jeśli osoby o normalnej cerze stosują preparaty zawierające substancje komedogenne, ale są one w emulsji (kremie, balsamie) lum mieszaninie z innymi składnikami (np. w oliwce) – nie mamy się czego obawiać.

Rozwiewamy wątpliwości

1. Czy emolienty są dobre dla każdej skóry? Niekoniecznie – szczególnie w przypadku cery tłustej. Emolienty – składniki – to substancje lipidowe i hydrofobowe, które mają działanie natłusczające i nawilżające. Mają bardzo różne właściwości. Są emolienty lekkie, tzw. suche, o słabych działaniu natłuszczającym – te zwykle mogą być stosowane nawet w przypadku cery tłustej. Natomiast emolienty – preparaty –przeznaczone do mycia i pielęgnacji, nawilżania i natłuszczania oraz ochrony skóry suchej i atopowej. Nie nadają się do nawilżania cery tłustej, mieszanej i z tendencją do trądziku.
2. Czy to prawda, że emolienty zatykają pory i uniemożliwiają skórze oddychanie? Nie, nie i jeszcze raz – nie. Ze względu na fakt, że człowiek nie oddycha przez skórę tylko przez układ oddechowy. Co więcej, emolienty sprawdzają się w pielęgnacji wrażliwej, bardzo delikatnej skóry dzieci. I są bardzo dobrze tolerowane.