PEG-i (glikol polietylenowy – Polyethylene Glycol) to grupa syntetycznych polimerów tlenku etylenu uzyskanych w reakcji polimeryzacji kondensacyjnej. Ich struktura: długość łańcucha polimerowego, a tym samym wielkość cząsteczek jest zróżnicowana od kilku (np. PEG-6) do wielu tysięcy (np. PEG-25M) jednostek glikolu etylenowego w cząsteczce.
CO TO JEST GLIKOL POLIETYNELOWY? (PEG)
PEG-i są ogromną grupą związków, stosowaną w kosmetykach do wielu celów. W zależności od długości łańcucha i wielkości cząstek PEG-i mogą pełnić rolę: emulgatorów, rozpuszczalników, humektantów (substancji higroskopijnych zatrzymujących wodę), środków powierzchniowo czynnych (substancji myjących), substancji zwiększających lepkość kosmetyku, stabilizatorów, promotorów przenikania np. składników aktywnych.
Do grupy PEG-ów należą np.:
- PEG-4 (Glikol polietylenowy oksyetylenowany 4 molami tlenku etylenu): humektant, składnik nawilżający;
- PEG-10 Cocoate (Kwasy tłuszczowe oleju kokosowego oksyetylenowane 10 molami tlenku etylenu): substancja myjąca, emulgator;
- PEG-8 Glyceryl Laurate (Monogliceryd kwasu laurynowego oksyetylenowany 8 molami tlenku etylenu): składnik ułatwiający tworzenie emulsji
Więcej przykładów w Encyklopedii.
PEGi – GDZIE WYSTĘPUJĄ?
PEGi to bardzo obszerna grupa składników kosmetycznych, która występuje w wielu typach produktów. Występują zarówno w kremach, produktach do mycia jak i kosmetykach kolorowych. Funkcja jaką spełniają, a tym samym występowanie w konkretnym produkcie zależy od ich budowy. PEGi w kosmetykach najczęściej są emulgatorami, czyli substancjami, które umożliwią połączenie się dwóch niemieszających się faz (wodnej i tłuszczowej), a tym samym powstanie emulsji. PEGi jako emulgatory występują np. w kremach. PEGi mogą pełnić też funkcję substancji myjącej, w tym znaczeniu stosowane są w żelach pod prysznic, płynach do kąpieli i szamponach.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat zastosowania PEGów naszej encyklopedii znajdziesz wiele przykładów.
GLIKOLl POLIETYNELOWY BEZPIECZEŃSTWO
Wszystkie składniki należące do grupy PEG-ów stosowane w kosmetykach są bezpieczne dla konsumentów. Są to substancje o dobrze poznanym profilu toksykologicznym – nietoksyczne, nie wykazują działania mutagennego czy genotoskyczego. Mają też dobre właściwości dermatologiczne – nie działają drażniąco i uczulająco na skórę. Nie ma żadnych dowodów na to, że PEG-i są odpowiedzialne za wywoływanie stanu zapalnego skóry lub inne niekorzystne reakcje skórne.
Bezpieczeństwo PEG-ów potwierdził amerykański zespół ekspertów Cosmetics Ingredients Review (CIR) Panel Expert. Według nich PEG-i nie są toksyczne po podaniu doustnym, jak i skórnym. Nie są genotoksyczne, rakotwórcze ani szkodliwe na rozrodczość czy rozwój płodu. Niektóre PEG-i mogą wykazywać niewielkie podrażnienie oczu i skóry, a także minimalny potencjał uczulający. A z kolei część PEG-ów zostało uznanych przez amerykańską agencję FDA, jako bezpieczne do stosowania w żywności, m.in.: PEG-200 Dilaurate, PEG-400 Dioleate, PEG-400 Stearate.
PEG-i A DZIAŁANIE RAKOTWÓRCZE
W wielu nierzetelnych źródłach można znaleźć informacje o potencjalnym działaniu rakotwórczym PEG-ów. Informacje te są nieprawdziwe, oparte na błędnym rozumowaniu. Prawdopodobną przyczyną powstania mitu dotyczącego szkodliwości PEG-ów jest to, że mogą być one zanieczyszczone związkiem 1,4-dioksanem, który wykazuje działanie rakotwórcze. Inna możliwa przyczyna obaw to fakt, że PEG-i powstają z glikolu etylenowego, który jest toksyczny. Natomiast jego polimerowe związki – PEGi – mają zupełnie inne właściwości pod każdym względem – użytkowym i toksykologicznym. Poza tym – glikol etylenowy jest gazem i jest bardzo szybko usuwany w procesie otrzymywania PEG-ów. PEG-i nie zawierają glikolu etylenowego. Z kolei 1,4-dioksan est zanieczyszczeniem związków oksyetylenowanych (w tym PEG-ów), powstałym jako produkt uboczny w czasie ich wytwarzania. Składnik ten jest zakazany do stosowania w kosmetykach na mocy rozporządzenia 1223/2009/WE, załącznik II, pozycja 343. I został sklasyfikowany przez Międzynarodową Agencję Badania Raka (IARC) jako składnik kancerogenny kategoria 2B (możliwe działanie rakotwórcze u ludzi). Warto zaznaczyć, że badania potwierdzające działanie rakotwórcze 1,4-dioksanu zostały przeprowadzone na zwierzętach, natomiast działanie rakotwórcze na człowieka nie zostało potwierdzone. Występuje ono jedynie w dużych dawkach dioksanu, jak wskazuje Komitet Naukowy ds. Toksyczności, Ekotoksyczności i Środowiska.
1,4-dioksan nie wykazuje działania genotoksycznego, nie kumuluje się w organizmie i jest szybko metabolizowany. Po podaniu na skórę szybko odparowuje. Amerykańska agencja FDA uznała, że ilości śladowe 1,4-dioksanu występujące w kosmetykach nie stwarzają zagrożenia dla zdrowia. Poziom zanieczyszczenia dioksanem zarówno składników kosmetyków, jak i produktów gotowych jest ściśle kontrolowany i podlega szczegółowej ocenie bezpieczeństwa. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1223/2009 dotyczące produktów kosmetycznych dopuszcza obecność w kosmetyku nieznacznej ilości substancji niedozwolonych, pod warunkiem, iż nie wpływa ona na bezpieczeństwo produktu. Każdy kosmetyk przechodzi rygorystyczna ocenę bezpieczeństwa (więcej na ten temat w sekcji Bezpieczeństwo kosmetyków).
W 2015 Komitet Naukowy ds. Bezpieczeństwa Konsumentów przeprowadził szczegółową ocenę bezpieczeństwa śladowych ilości dioksanu w kosmetykach i potwierdził, że zanieczyszczenie produktów dioksanem w ilości do 10 ppm nie stanowi ryzyka dla zdrowia konsumentów. Przeciętny poziom zanieczyszczenia dioksanem w surowcach oksyetylenowanych to około 5-10 ppm. W produktach gotowych ilości te są więc znacznie niższe, a więc rzeczywisty poziom zanieczyszczeń dioksanem nie stanowi ryzyka dla zdrowia, produkty zawierające PEG-i są bezpieczne.