Ftalany to związki chemiczne otrzymywane z kwasu ftalowego. Stosowane są w wielu gałęziach przemysłu jako tzw. plastyfikatory, czyli substancje nadające elastyczność wielu materiałom (guma, plastik, żywice). Można je znaleźć w: przedmiotach gospodarstwa domowego, wyrobach medycznych, opakowaniach, zabawkach.
FTALANY – SZKODLIWOŚĆ?
Ftalany to dość zróżnicowana grupa związków chemicznych. Poszczególne ftalany charakteryzują się różnymi własnościami chemicznymi i toksykologicznymi. Rozpatrując ftalany w kosmetykach pod względem bezpieczeństwa nie należy ich traktować jako jedną grupę związków, o tych samych właściwościach. Ponieważ ftalany są szeroko stosowane, wiele z nich zostało dokładnie zbadanych i ocenionych pod względem bezpieczeństwa.
Niektóre ftalany wykazały szkodliwe działanie w badaniach na zwierzętach, przede wszystkich szkodliwy wpływ na rozrodczość. Pomimo tego, że ryzyko dla zdrowia ludzi nie zostało potwierdzone, wprowadzono zakaz stosowania wybranych ftalanów w kosmetykach. Aktualnie na liście substancji niedozwolonych do stosowania w Unii Europejskiej (także w Polsce) znajdują się:
- Ftalan dibutylu – Dibutyl phthalate
- Ftalan bis(2-etyloheksylu) – bis(2-Ethylhexyl) phthalate
- Ftalan bis(2-metoksyletylu) – (2-Methoxyethyl) phthalate
- Ftalan n-pentylu-izopentylu – n-pentyl-isopentylphthalate
- Ftalan di-n-pentylu – di-n-pentyl phthalate
- Ftalan diisopentylu – diisopentylphthalate
- Ftalan benzylu butylu – benzyl butyl phthalate
FTALANY W KOSMETYKACH – GDZIE WYSTĘPUJĄ?
Wiele osób pyta, gdzie występują ftalany w kosmetykach lub w jakich kosmetykach występują ftalany? Niektóre ftalany – te, co do których nie ma wątpliwości na temat bezpieczeństwa – mogą być stosowane w kosmetykach. Nie wpływają szkodliwie na rozrodczość. Obecnie w kosmetykach wykorzystywany jest przede wszystkim ftalan dietylu (DEP) w:
- w perfumiarstwie – jako rozpuszczalnik kompozycji zapachowych i utrwalacz zapachu,
- w produktach do włosów – jako plastyfikator zapewniający elastyczność lakieru do włosów,
- w lakierach do paznokci – jako plastyfikator zapobiegający pękaniu i złuszczaniu się lakieru,
- jako skażalnik alkoholu etylowego, który powoduje nieprzydatność alkoholu do spożycia.
DEP (ftalan dietylu) ma długą historię bezpiecznego stosowania w wielu produktach konsumenckich. Wszystkie przeglądy naukowe potwierdziły, że DEP w kosmetykach jest bezpieczny do używania w kosmetykach. W marcu 2007 roku Komitet Naukowy ds. Produktów Konsumenckich opublikował opinię na ten temat, w której po raz kolejny potwierdził bezpieczeństwo DEP i uznał, że nie jest konieczne ograniczenie jego stosowania ani ostrzeżenia na etykiecie produktu.
Istnieje kilka raportów z badań zleconych przez organizacje pozarządowe, w których wykryto obecność w kosmetykach śladowych ilości niedozwolonych ftalanów. Fakt ten tłumaczy się migracją tych związków z materiałów opakowaniowych do masy kosmetycznej. W opinii naukowców obecność ftalanów na wykrytym poziomie stężeń nie stanowi ryzyka dla zdrowia konsumentów. Komitet Naukowy ds. Produktów Konsumenckich SCCP uznał, że ilości śladowe ftalanów w kosmetykach do 100 ppm są bezpieczne.
Więcej informacji w tych linkach:
- W opinii Komitetu Naukowego ds. Produktów Konsumenckich:
- • Hubinger, J.C. and D.C. Havery. 2006. Analysis of consumer cosmetic products for phthalate esters. J. Cosmet. Sci., 57(2):127-137. Koo, H.J. and B.M. Lee. 2004. Estimated exposure to phthalates in cosmetics and risk assessment. J. Tox. Environ. Health, Part A, 67:1901-1014
Fakty i Mity
czytaj więcej
Analizuj składy kosmetyków!
Aplikacja dostępna jest na telefonach z system Android oraz iOS. Wystarczy, że klikniesz poniżej w jeden z wybranych systemów, a zostaniesz przeniesiony bezpośrednio do sklepu, by móc pobrać aplikację na swój telefon.
