Filtry UV

Filtry UV są to substancje, które pochłaniają lub odbijają promieniowanie UV. Celem ich stosowania jest ochrona skóry, włosów lub innych substancji przed szkodliwym działaniem promieniowania UV. Stosowane są głównie w produktach ochrony przeciwsłonecznej oraz w produktach kosmetycznych „na dzień”.

RODZAJE FILTRÓW UV

W zależności od mechanizmu działania filtry UV dzielimy na fizyczne oraz chemiczne:

• Filtry fizyczne nazywane czasem substancjami ekranującymi odbijają promieniowanie UV. Substancje z tej grupy to przede wszystkim filtry nieorganiczne, tzw. mineralne: tlenek cynku (ZnO), ditlenek tytanu (TiO2). Filtry fizyczne odbijają głównie promieniowanie UVB w zakresie 280 – 320 nm),
• Filtry chemiczne absorbują promieniowanie UV. Ich cząsteczki przechodzą w stan o wyższej energii, tzw. stan wzbudzony, a następnie wypromieniowują nadmiar energii w postaci promieniowania cieplnego i/lub zmieniają swoją strukturę na strukturę o wyższej energii. Substancje z tej grupy to przede wszystkim związki organiczne: benzofenony, cynamoniany, pochodne kwasu p-aminobenzoesowego, salicylany. Filtry chemiczne pochłaniają promieniowane w zakresie UVA, jak i UVB.

CZY FILTRY UV SĄ BEZPIECZNE?

Stosowanie substancji promieniochronnych w produktach kosmetycznych jest ściśle regulowane przepisami prawa. Lista substancji promieniochronnych dozwolonych do w produktach kosmetycznych jest zawarta w załączniku VI do rozporządzenia kosmetycznego 1223/2009/WE. Wszystkie substancje promieniochronne dozwolone do stosowania w produktach kosmetycznych zostały pozytywnie ocenione pod względem bezpieczeństwa przez Komitet Naukowy ds. Bezpieczeństwa Konsumentów (SCCS) . SCCS to niezależny zespół doradczy Komisji Europejskiej złożony z toksykologów, alergologów, epidemiologów i ekspertów w dziedzinie oceny ryzyka. Komitet podczas oceny bierze pod uwagę wszystkie aspekty bezpieczeństwa składników. Ponadto, w przypadku pojawienia się nowych informacji lub wątpliwości na temat bezpieczeństwa danej substancji promieniochronnej, Komitet Naukowy ponownie przeprowadza ocenę. Komisja Europejska wykorzystuje opinie Komitetu w celu ustalenia warunków, w których poszczególne substancje mogą być bezpiecznie stosowane. Użycie substancji promieniochronnych w produktach kosmetycznych zostało szczegółowo uregulowane właśnie na podstawie opinii Komitetu. Wszystkie ograniczenia i warunki używania tych substancji zawarte są w załączniku VI do rozporządzenia 1223/2009/WE.

Bezpieczeństwo poszczególnych substancji promieniochronnych zostało potwierdzone również przez amerykański zespół ekspertów – toksykologów Cosmetics Ingredient Review (CIR) Expert Panel. Dokonali szczegółowego przeglądu i analizy wszystkich dostępnych danych dotyczących bezpieczeństwa większości składników promieniochronnych w produktach kosmetycznych. Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) potwierdziła bezpieczeństwo i skuteczność poszczególnych substancji promieniochronnych dozwolonych do stosowania w produktach ochrony przeciwsłonecznej w Stanach Zjednoczonych, choć Stany Zjednoczone pozostają nieco w tyle za Europą, FDA ocenia te substancje z opóźnieniem.

Zgodnie z przepisami rozporządzenia 1223/2009/WE, każdy nowy produkt przed wprowadzeniem do obrotu musi być poddany rygorystycznej ocenie bezpieczeństwa uwzględniającej aktualny stan wiedzy. W przypadku produktów ochrony przeciwsłonecznej wykonywane są między innymi badania fotostabilności i fototoksyczności produktu gotowego lub substancji promieniochronnych.

Istnieją doniesienia, że filtry chemiczne mogą wykazywać słabe działanie proestrogenne. Publikacje te zostały oparte na badaniach przeprowadzonych w warunkach in vitro lub na zwierzętach z doustnym stosowaniem substancji promieniochronnych. Po pierwsze, działanie proestrogenne filtrów UV jest wielokrotnie (o kilka rzędów wielkości) słabsze, niż estrogenu. Poza tym, badania nie odzwierciedlają rzeczywistych warunków używania substancji promieniochronnych – nie jemy filtrów, tylko smarujemy nimi powierzchnię skóry. Nie istnieją żadne rzetelne badania naukowe, które wykazywałyby szkodliwy wpływ na organizm człowieka substancji promieniochronnych zarówno chemicznych, jak i fizycznych dozwolonych do stosowania w produktach kosmetycznych.