Konserwanty

Wybierając kosmetyki często sugerujemy się marką, działaniem, jakością, ceną, wyglądem opakowania. Jednak rzadko zastanawiamy się jak długo pozostaną one użyteczne i czym jest to uwarunkowane?

KONSERWANTY STOSOWANE W KOSMETYKACH

Trwałość kosmetyków w terminie zadeklarowanym przez producenta na opakowaniu oraz bezpieczeństwo mikrobiologiczne tych produktów są możliwe przede wszystkim dzięki obecności konserwantów. Są one niezbędnymi składnikami wielu produktów. Skutecznie chronią je przed skażeniem mikroorganizmami, chroniąc nas przed zakażeniem groźnymi chorobami, których nośnikiem mogłyby być bakterie (jeśli namnożyłyby się w produkcie).Niestety dziś konserwanty są „na cenzurowanym”, a ich bezpieczeństwo w kosmetykach często jest kwestionowane. A tak naprawdę każdy konserwant używany w produktach kosmetycznych musi być bezpieczny. Jest to wymagane przepisami prawa – Rozporządzenia 1223/2009.

CO TO JEST KONSERWANT I DLACZEGO GO POTRZEBUJEMY W KOSMETYKACH?

Konserwant to składnik, który ochroni produkt przed zanieczyszczeniami mikrobiologicznymi w trakcie użycia. Bakterie i grzyby znajdują się wszędzie! Miliony mikroorganizmów obecne są na skórze, przedmiotach i w powietrzu. Z łatwością mogą dostać się do kremu! Bez konserwacji produkty kosmetyczne podobnie jak żywność mogą zostać skażone bakteriami i grzybami. Warunki przechowywania lub stosowania również mogą przyspieszać rozwój mikroorganizmów. Kosmetyki trzyma się w łazience, gdzie jest ciepło i wilgotno, czyli w miejscu idealnym dla bakterii  pleśni. Używając kremu wkłada się palec do słoiczka i przenosi mikroorganizmy z powierzchni skóry i z powietrza do produktu.

Dlatego konserwanty potrzebne są właśnie do zapewnienia bezpieczeństwa produktu przez cały termin jego trwałości. Gdyby produkty nie posiadały konserwantów, żeby zachować swoją czystość, musiałby być przechowywane w sterylnym środowisku lub ich termin przydatności byłby nie dłuższy, niż około dwa tygodnie.

Mikroorganizmy na skórze to nie tylko ochronna flora bakteryjna, ale również wiele patogenów, takich, jak gronkowiec złocisty, czy drożdżaki z rodzaju candida. Szkodliwe patogeny mogą powodować szereg chorób: infekcje oczu, zapalenie spojówek, grzybice, podrażnienie skóry, a nawet sepsę! Używanie zakażonego, niekonserwowanego kosmetyku zagraża zdrowiu!

Konserwanty chronią więc nie tylko produkt, ale również nas, konsumentów. Dlatego kosmetyki bez wątpienia wymagają stosowania konserwantów.

W JAKICH KOSMETYKACH SĄ KONSERWANTY?

Większość produktów kosmetycznych zawiera wodę i składniki, które mogą być pożywką dla mikroorganizmów, np. wyciągi i oleje roślinne, proteiny. Takie produkty wymagają zakonserwowania, aby nie rozwinęły się w nich mikroorganizmy. Konserwanty są niezbędne w kosmetykach do pielęgnacji ciała, twarzy, włosów, w produktach do higieny intymnej, makijażu, kosmetykach naturalnych, itp.

Trwałość kosmetyku, który nie został zakonserwowany to nie więcej, niż dwa tygodnie! Mikroorganizmy rozwijają się w niekonserwowanym kremie już po kilku dniach! Zobacz na filmie.

Istnieje kilka kategorii produktów, w których nie stosuje się konserwantów. To na przykład kosmetyki z dużą zawartością alkoholu (perfumy, lakiery do włosów) czy kosmetyki szczelnie pakowane (aerozole) oraz kosmetyki bezwodne, np. niektóre pudry i szminki (ale uwaga – nie wszystkie). Również produkty do jednorazowego użytku (np. próbki, saszetki, ampułki), jeżeli pakowane są w warunkach sterylnych. Takie produkty są mniej narażone na skażenie mikroorganizmami w trakcie użycia. Jeśli produkt jest przeznaczony do jednorazowego użycia – nie ma ryzyka namnożenia bakterii wprowadzonych z palców. Kosmetyki szczelnie pakowane nie mają zaś kontaktu z powietrzem i naszą skórą – a więc nie ma możliwości zarażenia. Zaś wysoka zawartość alkoholu jest sama w sobie formą konserwacji.

CZY KONSERWANTY W KOSMETYKACH SĄ BEZPIECZNE?

Tak. Stosowanie substancji konserwujących jest ściśle regulowane przepisami prawa. W kosmetykach dozwolone są jedynie konserwanty wymienione na specjalnej, ograniczonej liście – w załączniku V do Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Radu (WE) nr 1223/2009 z dnia 30 listopada 2009 r dotyczącego produktów kosmetycznych. Zawarte są tam wszystkie ograniczenia i warunki stosowania konserwantów. Każdy konserwant zanim został dopuszczony do użytku został poddany rygorystycznej ocenie bezpieczeństwa przez Komitet Naukowy ds. Bezpieczeństwa Konsumentów (SCCS). SCCS jest niezależnym organem doradczym Komisji Europejskiej, w skład którego wchodzą toksykolodzy, alergolodzy, eksperci w dziedzinie oceny ryzyka.

Gdy pojawiają się nowe informacje lub wątpliwości dotyczące danej substancji, Komitet przeprowadza ponowną ocenę bezpieczeństwa. Bezpieczeństwo substancji konserwujących zostało potwierdzone również przez amerykański zespół ekspertów– toksykologów Cosmetics Ingredient Review (CIR) Expert Panel. Dokonano szczegółowego przeglądu i analizy danych dotyczących bezpieczeństwa składników konserwujących w produktach kosmetycznych. Ponadto, każdy gotowy produkt zanim trafi na sklepowe półki, przechodzi ocenę bezpieczeństwa przeprowadzoną przezwykwalifikowanego Safety Assessora, który określa czy użyty w produkcie konserwant spełnia wszystkie ograniczenia i warunki stosowania.

Można znaleźć informacje, że konserwanty w kosmetykach wywołują alergie. Niektóre konserwanty rzeczywiście mają potencjał uczulający – ale te zostały ograniczone do stosowania w kosmetykach spłukiwanych, które bardzo krótko kontaktują się ze skórą. Te najbardziej uczulające zostały już całkowicie zakazane. Oczywiście zdarzają się przypadki uczulenia na niektóre konserwanty. Reakcje alergiczne są bardzo indywidualne. Dana osoba może potencjalnie uczulić się na dowolny składnik zawarty nie tylko w kosmetykach, ale również produktach spożywczych czy lekach. Zgodnie z prawodawstwem europejskim każdy składnik kosmetyku musi być oznaczony na etykiecie. Pozwala to zidentyfikować zawarte w kosmetyku konserwanty. Osoby o potwierdzonej alergii na określony konserwant mogą tym samym uniknąć kontaktu z alergenem.

MIKROBIOLOGICZNE BHP, CZYLI JAK UŻYWAĆ, ŻEBY NIE WYHODOWAĆ?

Stosując na co dzień kosmetyki warto zastosować się do kilku zasad, które ograniczą możliwość skażenie kosmetyku mikroorganizmami i ich namnożenie w produkcie: