Ten kto nigdy nerwowo nie zagregował na prośbę „wyrzuć śmieci” może śmiało nazywać się człowiekiem opanowanym, dodatkowo coraz więcej dylematów dokłada nam obowiązkowa segregacja odpadów. Czy zatem segregacja może wzbudzić w nas pozytywne skojarzenia? Czy zrozumienie chociaż części procesu segregacji odpadów może nam pomóc? Od czego właściwie zacząć?
Z zadowoleniem można stwierdzić, że w naszym społeczeństwie dominuje praktyka umieszczania odpadów w wyznaczonych miejscach. Co prawda dane z 29. Akcji Sprzątanie Świata – Polska nie napawają zbytnim optymizmem, uczestnicy ostatniej edycji zebrali w sumie pond 472 tony odpadów i zgłosili aż 2331 dzikich wysypisk. Na szczęście, w kontrze do tego zjawiska możemy zaobserwować, że edukacja w przedszkolach i szkołach, kampanie społeczne pomagają nam zapamiętać podstawowe zasady segregacji odpadów na 5 frakcji (metale i tworzywa sztuczne, szkło, papier, bio, zmieszane). Jeśli pewnym wyzwaniem w segregacji są dla Ciebie opakowania po kosmetykach koniecznie zajrzyj do Gdzie wyrzucić opakowanie po kosmetyku?. Twój wybór, gdzie wyrzucisz opakowanie, istotnie wpływa na szanse jego przyszłego recyklingu.
Segregacja
Wdrożony przez samorządy Jednolity System Segregacji Odpadów (JSSO) jednoznacznie nakazuje nam oddzielanie surowców od odpadów, które nie nadają się do ponownego przetworzenia. Poprawnie przeprowadzony proces segregacji to same korzyści: pozwala ograniczyć ilość śmieci trafiających na składowiska, co z kolei zmniejsza koszty społeczeństwa i środowiska; wpływa na jakość surowców przeznaczonych do recyklingu, co skutkuje mniejszym zużyciem surowców naturalnych i wyższym odzyskiem surowców wtórnych; podnosi jakości życia ludzi, warunków dla roślin i zwierząt. Często przemawia do nas również czynnik ekonomiczny – opłaty za śmieci segregowane są niższe niż te za zmieszane, a niestety różnice w wysokości opłat z czasem będą się zwiększać.
Codzienne problemy z segregacją odpadów w domu
Wrzucenie opadów do odpowiedniego pojemnika to często nie lada wyzwanie, złożone opakowania, mnogość elementów i użytych materiałów są dla nas nie lada zagwozdką. Część z nas przy podjęciu decyzji posiłkuje się portalami internetowymi czy też aplikacjami, niestety nadal nie ma tej jednej, idealnej, która zawierałaby instrukcję postępowania z każdym opakowaniem. Zróżnicowanie zasad na terenie gmin również nie wspomaga utworzenia ogólnokrajowego narzędzia. Niestety, często, gdy nie mamy pewności, decydujemy się wyrzucić opakowanie do kosza na odpady zmieszane. Nie jest to najlepszym rozwiązaniem, ponieważ ze strumienia odpadów zmieszanych większość opakowań ma nikłe szanse skierowania do recyklingu. Dzieje się tak ze względu na duże zabrudzenie, przyklejanie się odpadów, zakleszczanie między sobą czy owijanie. Czasem jednak nie mamy innego wyjścia.
Segregacja, sortowanie, recykling… jak się w tym nie pogubić?
Proces sortowania i recyklingu dla konsumenta może wydawać się bardzo skomplikowany, zwłaszcza, że nadal jako społeczeństwo potrzebujemy rzetelnej edukacji dotyczącej gospodarki odpadami. Jak wynika z raportu Interzero® „Pakujemy się w kłopoty” z 2023 aż 82% ankietowanych chce rozszerzać swoją wiedzę na temat opakowań i oznaczeń, co ciekawe jako najpopularniejsze źródło informacji konsumenci wskazali portale internetowe (37%). To bardzo dobre informacje, jeśli i Ty chciałabyś/ chciałbyś dowiedzieć się jak wyglądają symbole recyklingu występujące na Twoich kosmetykach koniecznie zajrzyj do Symbole recyklingu w twojej łazience gdzie dokładnie wyjaśniamy znaczenie najważniejszych symboli.
Chcąc lepiej zrozumieć cały proces zarządzania odpadami w sekcji recykling opakowań w praktyce bardzo dokładnie prześledziliśmy drogę odpadów od momentu wyrzuceniu do naszego domowego kosza, aż do fazy recyklingu.
Mnogość zasad dotyczących segregacji odpadów może dezorientować, ma to jednak ogromne znaczenie dla efektywności recyklingu. Im skrupulatniej dokonamy segregacji odpadów, tym większa część z nich zostanie poddana recyklingowi, a proces sortowania będzie bardziej efektywny – im lepiej posegregujemy odpady „u źródła” czyli w naszych domowych koszach. Mimo postępu technologicznego urządzeń w sortowniach, nadal napotyka się na pewne trudności, głównie w wysortowaniu jak największej i jak najczystszej ilości poszczególnych frakcji. Dużym wyzwaniem w sortowaniu stają się małe opakowania (mówimy tu o wymiarach poniżej 8 cm), które w wyniku pracy sit sortujących najczęściej trafiają do frakcji odpadowej (tzw. podsitowej). Elementy, które nie zostaną odsortowane do żadnej frakcji stanowią odpad i najczęściej przeznaczane są do spalenia, jako tzw. paliwa alternatywne. Natomiast ta część, która nie nadaje się do spalenia trafia na wysypisko. Składowanie odpadów zawsze powinno być traktowane jako opcja ostateczna, a w niektórych krajach w Europie składowanie jest już zakazane.
Wskazówki segregacji opakowań kosmetycznych
W kontekście segregacji opakowań po kosmetykach chcielibyśmy przedstawić Ci kilka podstawowych i ciekawych zasad, które opracowaliśmy na podstawie naszej wizyty w sortowni odpadów. To rekomendacje, które dostaliśmy „z pierwszej ręki” – czyli od pracowników sortowni:
W obszernym temacie segregacji odpadów ważne jest, żeby nie dać się zwariować, a systematycznie próbować poszerzać swoją wiedzę. Różnorodność opakowań, zastosowanych materiałów i form często bardzo utrudnia jednoznaczną decyzję, do którego kosza wyrzucić opakowanie. Napotkane trudności nie powinny całkowicie zniechęcać nas do jakichkolwiek działań. W momencie zwątpienia i paraliżu decyzyjnego staraj się stosować najbardziej podstawowe zasady. Tylko podejmując kolejne próby poprawnej segregacji jesteś w stanie sprawić by stało się to Twoim nawykiem.