Składnik aktywny – dzięki nim kosmetyk ma określone działanie na skórę. Składniki czynne działają na powierzchni skóry (w obszarze warstwy rogowej naskórka) i włosów lub docierają do głębszych warstw skóry. Substancje aktywne stosowane w kosmetykach są to m.in. substancje czynne pochodzenia roślinnego, aktywne peptydy, substancje hamujące działanie wolnych rodników, substancje o działaniu przeciwbakteryjnym, łagodzącym, przeciwzapalnym, złuszczającym itp. Niektóre substancje aktywne mogą wykazywać działanie wielokierunkowe, jak np. witaminy A, E i C, alfahydroksykwasy. Do składników o działaniu kosmetycznym możemy też zaliczyć związki nie będące substancjami aktywnymi, jak związki o działaniu nawilżającym i natłuszczającym, czy składniki ścierne.. Po aplikacji kosmetyku na skórę tworzą tzw. warstwę okluzyjną, która ogranicza ucieczkę wody (to zjawisko nazywamy nawilżeniem). Takie substancje jednocześnie zmiękczają i wygładzają naskórek. Część substancji z tej grupy może wnikać w górne warstwy naskórka (warstwę rogową) i wbudowywać się z odpowiednie miejsca.